08 августа 2014 г.
Икĕ пинмĕш çулта мана ял старости тата ялти ветерансен совечĕн председателĕ пулма суйларĕç. Унтанпа нумай шыв юхрĕ ĕнтĕ, хам та ватăлтăм, йывăрланма пуçларăм. Анчах "Сана улăштарма юрăхлă çын çук",-теççĕ. Ялта эпĕ çеç юлнă-ши вара? Лав туртакан лашана пурте килĕштереççĕ - сăлтавĕ çавăнта çеç пулас. Кăçал пĕрремĕш сентябрьте юбилей манăн, сакăр вуннă тултаратăп, ун пирки шутламан та-ха, юбилей тунипе пĕрех тепĕр хут çамрăкланас çук.
Кашни çыннăн хăйĕн ĕçĕнче май пур таран ырри туса хăварма тăрăшмалла, ĕç, пурнăç, малашлăх çинчен шутламалла. Унсăрăн çав малашлăх çухалма пултарать. Колхоз арканма пуçланă йывăр вăхăтсене аса илетĕп те, маншăн та ансат пулман вăл вăхăтри çулсем. Ялшăн яваплă пуласси вăл мăшăрпа хуçаланасси мар, кăштах урăхларах, пуçлăхсене те, халăха та юрамалла. Кашни çын ĕçе юратса ĕçлесе пырсан, пурте пĕр çулпа пыма пултарсан, йывăрлăха çĕнтерме çăмăлрах. Шел пулин те, çанă тавăрса ĕçлес текенсем сахалрах çав халь.
Вун тăватă çул хушшинче тĕрлĕ пуçлăхсенчен нумай тав хучĕсем илме тивĕç пултăм. Районти ветерансен канашĕн председателĕ Римма Антоновна Гурина хавхалантарса пынипе ăçта кăна çитсе курмарăмăр-ши тата: Шупашкартах виç-тăватă хут пултăмăр пулас. Иккĕмĕш хутĕнче "Акконд" фабрикăна экскурсие кайнăччĕ. Çак уйăх пуçламăшĕнче Римма Антоновна каллех Шупашкара чаплă концерт курма каймалли çинчен хыпарларĕ. Çанталăк лайăх чухне Тĕмер çывăхĕнчи турбазăна та кайса курас шухăшсем пур. Унта питĕ лайăх теççĕ. Июлĕн 30-мĕшĕнче кăна-ха Енĕш Нăрвашри музейре икĕ сехете яхăн пултăмăр, унти материалсемпе, экспонатсемпе паллашрăмăр. Унтан тухсан çав ялти часовня çурчĕ патне çитрĕмĕр. Çуртне йывăçран пураласа тунă, вĕр-çĕнĕ. Урлăшĕ-тăршшĕ - виçшер метр. Хывăнса тăхăнма шалта саксем вырнаçтарнă. Шыва кĕмелли тата мĕн тери лайăх, шывĕ кăкăр таран. Часовня витĕр уйрăм валакпа таса шыв юхса тухать. Çав кун курса çỹремелли нумай пулнăран, шыва кĕрсе тăма вăхăт пулмарĕ. Каллех çула тухрăмăр. Енĕш Нăрвашри хастар та пултаруллă çынсен ĕçĕпе паллашма, хăйсемпе курса калаçма васкарăмăр С.Дмитриев тăван ялĕнче канăва, туризма аталантарас енĕпе тăрăшать. Алла аттестат илсен вăл Мускав облаçне профтехучилищĕне çул тытнă, унтан вĕренсе таврăнсан ялта хăйпе пĕр шухăшлă çамрăксене пухса йывăçран тĕрлĕ япаласем ăсталакан предприяти йĕркеленĕ. Сергей Николаевичăн тăватă пĕчĕк предприяти, терĕç: Çĕнĕ Шупашкарта 2, Канашра тата тăван ялĕнче. Тăван ялта Сергей Николаевич колхозăн сачĕпе утарĕ пулнă çĕрте, илемлĕ те илĕртỹллĕ вырăнта, "Упа кĕтесĕ" ятлă база уçнă. Икĕ çултах мĕн чухлĕ ырă ĕç тунă кунта. Пуçланă ĕçсем те чылай. База тума çирĕм икĕ миллион тенкĕ хывнă, терĕç. Унта хура-шурă мунчасем, çĕр каçмалли, хăнасене кĕтсе илмелли пысăк çуртсем туса лартнă. Çуртсене хĕлле электричествăпа ăшăтаççĕ. Халĕ унта çынсем юбилейсем, туйсем ирттерме, çуралнă кунсене уявлама, канма пухăнаççĕ. Черет те пур, терĕç. Çуртсем, мунчасем патне пыракан çулсене хăмапа сарса хитрелетсе тунă. Кашни сукмак хĕрринчех улмасемпе хура çырласем йышлă. Хура тата шурă мунчасенче те пулса куртăмăр. Вĕсем пысăк, хитре, мунчаран тухсан ларса канма, чей ĕçме е хăналанма уйрăм пỹлĕмсем, сĕтелсем, саксем пур. Шурă мунчаран тухсан шыва кĕрсе уçăлас кăмăл пулсан юнашар пỹлĕмрех пысăках мар кỹлĕ-бассейн пур. Кỹллĕн тĕпĕпе айккисене шыв сăрăхтарман илемлĕ материалтан сăрнине пула кỹлĕ ытарма çук илемлĕ пулса тăнă. Пур çĕре те курса çỹренĕ хыççăн хăнасем йышăнмалли пысăк çурта кĕме сĕнчĕç. Эпир кĕнĕ çĕре вăрăм сĕтелсем çине тулли апат-çимĕç - пĕрремĕш, иккĕмĕш блюдăсем, ĕçмелли-çимелли - лартса тухнă. Çав çуртрах тĕрлĕ тĕспе кăтартакан пысăк телевизор. Апат вăхăтĕнчех Нăрваш хĕрарăмĕсем хăйсен çепĕç юррисемпе савăнтарчĕç. Апат хыççăн хамăр юлташсем те купăспа юрларĕç-ташларĕç. Мĕн тери савăнăçлă иртрĕ вăл кун, вăхăт каç еннелле сулăннине те сиссе юлаймарăмăр. Пире хаклă хăнасене кĕтсе илнĕ пекех ăсатса яракансене тав туса çула тухрăмăр.
А.ИВАНОВ. Çăлпуç ялĕ.